Herenhuis: Statige Woning met Karakter in Nederland
Wat is een herenhuis?
Ontdek de kenmerken, geschiedenis en charme van statige herenhuizen in Nederland
Een herenhuis is een statige, vaak historische woning die oorspronkelijk werd gebouwd voor welgestelde families. Deze imposante woningen kenmerken zich door hoge plafonds, grote ramen en klassieke architectuur. Herenhuizen zijn vooral te vinden in oude stadscentra en langs grachten.
Kenmerken van een herenhuis
Een herenhuis onderscheidt zich door specifieke architectonische kenmerken:
- Meerdere verdiepingen: Meestal 3-5 woonlagen inclusief souterrain en zolder
- Hoge plafonds: Plafondhoogte van 3-4 meter op de beletage
- Grote raampartijen: Hoge schuiframen met roedenverdeling
- Klassieke gevel: Symmetrische indeling met stoep en bordes
- Brede opzet: Vaak 6-8 meter breed
- Karakteristieke details: Ornamenten, stucwerk, schouwen en paneeldeuren
- Centrale ligging: Vaak aan grachten of in historische wijken
- Souterrain: Oorspronkelijk voor personeel en keuken
- Tuinkamer: Uitbouw aan achterzijde met toegang tot tuin
Geschiedenis van het herenhuis
Gouden Eeuw (1600-1700)
- Bloei van koopmanssteden Amsterdam, Leiden, Haarlem
- Rijke kooplieden bouwden statige woningen
- Grachtenpanden in Amsterdam zijn iconisch
18e en 19e eeuw
- Uitbreiding naar andere steden
- Invloed van Franse en Engelse architectuur
- Verfijnde details en ornamenten
20e eeuw
- Veel herenhuizen opgedeeld in appartementen
- Verwaarlozing en achterstallig onderhoud
- Herbestemming als kantoren
21e eeuw
- Hernieuwde waardering voor authentieke panden
- Renovatie en herstel naar oorspronkelijke staat
- Beschermde monumenten
Populaire locaties voor herenhuizen
Stad | Bekende straten/wijken | Gemiddelde prijs |
---|---|---|
Grachtengordel, Museumkwartier | €1.500.000 - €8.000.000 | |
Statenkwartier, Archipelbuurt | €900.000 - €3.000.000 | |
Centrum, Burgwallen | €750.000 - €2.500.000 | |
Oudegracht, Wittevrouwen | €800.000 - €2.800.000 | |
Binnenstad, Professorenbuurt | €600.000 - €1.800.000 | |
Centrum, Oude Delft | €650.000 - €1.900.000 | |
Binnenstad | €450.000 - €1.200.000 |
Typen herenhuizen
Grachtenpand
- Langs grachten in historische steden
- Smal en diep (6-8 meter breed, 20-30 meter diep)
- Meerdere verdiepingen (4-6 woonlagen)
- Prijs: €1.000.000 - €5.000.000+
Vrijstaand herenhuis
- Op ruim perceel met tuin rondom
- Imposante uitstraling
- Vaak in villawijken of buitengebieden
- Prijs: €1.200.000 - €4.000.000
Hoek herenhuis
- Hoekligging met dubbele gevel
- Extra lichtinval
- Vaak groter dan doorzon herenhuizen
- Prijs: €950.000 - €3.500.000
Doorzonherenhuis
- Tussen twee andere herenhuizen
- Voor- en achtergevel met licht
- Meest voorkomende type
- Prijs: €700.000 - €2.500.000
Voor- en nadelen van een herenhuis
Voordelen
Karakter en sfeer:
- Authentieke details en materialen
- Hoge plafonds en ruimtelijk gevoel
- Unieke architectuur
- Historische waarde
Locatie:
- Vaak in gewilde binnensteden
- Nabij voorzieningen en cultuur
- Goede investeringswaarde
- Stabiele prijsontwikkeling
Ruimte:
- Veel woonoppervlakte (200-400 m²)
- Meerdere slaapkamers en badkamers
- Tuin in de stad
Nadelen
Onderhoud:
- Hoge onderhoudskosten (€10.000 - €30.000 per jaar)
- Specialistische restauratie nodig
- Vergunningen voor monumentenpanden
- Achterstallig onderhoud bij oudere panden
Wooncomfort:
- Veel trappen (4-6 verdiepingen)
- Slechte isolatie (dun glas, geen spouwmuren)
- Hoge energiekosten (€4.000 - €8.000 per jaar)
- Tocht en kou in de winter
Praktisch:
- Beperkte parkeermogelijkheden
- Smalle trappen (lastig met verhuizen)
- Aanpassingen vaak niet toegestaan (monument)
- Hoge WOZ-waarde en belastingen
Monumentenstatus
Veel herenhuizen hebben een monumentenstatus:
Rijksmonument
- Bescherming door Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed
- Strenge regels voor verbouwing en onderhoud
- Subsidies mogelijk (tot 40% van restauratiekosten)
- Lagere onroerende zaakbelasting
Gemeentelijk monument
- Bescherming door gemeente
- Soepelere regels dan rijksmonument
- Beperkte subsidiemogelijkheden
- Korting op OZB (vaak 50%)
Voor- en nadelen monumentenstatus
Voordeel | Nadeel |
---|---|
Subsidie voor restauratie | Veel vergunningen nodig |
Lagere OZB | Langere procedures |
Waardebehoud | Hogere renovatiekosten |
Bescherming karakter | Beperkte aanpassingsmogelijkheden |
Verbouwing en renovatie
Kosten verbouwing herenhuis
Basis renovatie (opknappen):
- Schilderwerk en afwerking: €50.000 - €100.000
- Keuken en badkamers: €40.000 - €80.000
- Vloeren en leidingen: €30.000 - €60.000
- Totaal: €120.000 - €240.000
Grondige renovatie:
- Funderingsherstel: €50.000 - €150.000
- Dak en goten: €40.000 - €100.000
- Isolatie en glas: €60.000 - €120.000
- Installaties (CV, elektra): €50.000 - €100.000
- Totaal: €350.000 - €700.000
Complete restauratie (monument):
- Gevelherstel: €100.000 - €250.000
- Historische details: €80.000 - €200.000
- Complete verbouwing: €400.000 - €800.000
- Totaal: €800.000 - €1.500.000+
Veelvoorkomende gebreken
- Funderingsproblemen
- Verzakking door houten palen
- Scheuren in muren
- Oplossing: €50.000 - €150.000
- Houtworm en zwam
- Balken en vloeren aangetast
- Oplossing: €20.000 - €80.000
- Lekkages
- Verouderde leidingen
- Lekkend plat dak
- Oplossing: €15.000 - €60.000
- Slechte isolatie
- Enkel glas
- Geen spouwmuurisolatie
- Oplossing: €40.000 - €100.000
Veelgestelde vragen over herenhuizen
Het jaarlijkse onderhoud van een herenhuis is aanzienlijk:
Regulier onderhoud:
- Schilderwerk: €3.000 - €8.000 (elke 5-7 jaar)
- Dakgoten en riolering: €1.000 - €3.000
- Cv-onderhoud en storingen: €1.500 - €3.000
- Tuinonderhoud: €1.000 - €2.500
- Totaal per jaar: €6.000 - €15.000
Groot onderhoud (reserve):
- Dak vernieuwen: €40.000 - €100.000 (elke 30 jaar)
- Gevel schilderen: €30.000 - €80.000 (elke 10 jaar)
- Fundering: €50.000 - €150.000 (indien nodig)
- Reserve per jaar: €4.000 - €10.000
Totaal: €10.000 - €25.000 per jaar aan onderhoud en reserves.
Ja, de meeste herenhuizen hebben slechte isolatie:
Typische isolatiewaarden:
- Monumentale panden: Energielabel E-G
- Gedeeltelijk gerenoveerd: Energielabel D-E
- Volledig gerenoveerd: Energielabel C-D
Isolatieproblemen:
- Enkel glas (Rc-waarde 0,16)
- Geen spouwmuurisolatie (massieve muren)
- Houten vloeren zonder isolatie
- Tocht via ramen en deuren
- Ongeïsoleerde kruipruimte
Oplossingen:
- HR++ glas in bestaande kozijnen (€20.000 - €60.000)
- Binnenisolatie muren (€15.000 - €40.000)
- Vloerisolatie (€10.000 - €30.000)
- Tochtstrippen en kierdichting (€2.000 - €5.000)
Let op: bij monumenten zijn aanpassingen beperkt en moet alles worden goedgekeurd.
Een herenhuis kan geschikt zijn, maar er zijn aandachtspunten:
Voordelen voor gezinnen:
- Veel ruimte (4-6 slaapkamers)
- Tuin in de stad
- Nabij voorzieningen en scholen
- Karakteristieke woonervaring
Uitdagingen:
- Veel trappen (veiligheid jonge kinderen)
- Hoge plafonds (energieverspilling)
- Onderhoud kost veel tijd en geld
- Smalle trappen (lastig met kinderwagens)
- Vaak geen lift mogelijk
Ideaal voor:
- Gezinnen met kinderen 8+ jaar
- Twee-verdiener huishoudens
- Liefhebbers van authenticiteit
- Gezinnen die stadsleven waarderen
Circa 35% van de herenhuiskopers is een gezin met kinderen.
Een grachtenpand is een specifiek type herenhuis:
Grachtenpand:
- Staat aan een gracht
- Smal en diep (6-8 meter breed)
- Vaak 4-6 verdiepingen
- Historische binnenstad
- Duurder (schaarste en locatie)
- Vaak rijksmonument
Herenhuis (algemeen):
- Kan overal staan (ook buiten centrum)
- Variabele breedte (6-12 meter)
- 2-5 verdiepingen
- Verschillende locaties
- Gevarieerde prijsklasse
- Niet altijd monument
Alle grachtenpanden zijn herenhuizen, maar niet alle herenhuizen zijn grachtenpanden.
Ja, maar er zijn specifieke aandachtspunten:
Hypotheek voor herenhuizen:
- Standaard hypotheek mogelijk
- Maximale leencapaciteit op basis inkomen
- Geen bijzondere voorwaarden voor niet-monumenten
Hypotheek voor monumenten:
- Bouwkundige keuring verplicht
- Taxateur met monumentenervaring nodig
- Bank rekent met onderhoudskosten
- Mogelijk lagere hypotheek wegens risico's
- Renovatiehypotheek mogelijk
Extra financiering nodig voor:
- Achterstallig onderhoud (€50.000 - €200.000)
- Renovatie en restauratie
- Energiebesparende maatregelen
Tip: Laat vooraf een bouwkundige keuring doen om grote verrassingen te voorkomen.
Monumentale herenhuizen bieden verschillende belastingvoordelen:
Onroerende zaakbelasting (OZB):
- Rijksmonument: 100% korting
- Gemeentelijk monument: 50% korting
- Besparing: €1.000 - €5.000 per jaar
Subsidies en fiscaal:
- Restauratiesubsidie: tot 40% van restauratiekosten
- Monumentenaftrek: alleen voor verhuur
- Aftrek onderhoudskosten bij verhuur
Voorwaarden:
- Onderhoud volgens monumentenregels
- Gebruik van erkende restaurateurs
- Voorafgaande vergunning
Nadelen:
- Hogere renovatiekosten door specialisten
- Langere procedures voor vergunningen
- Strengere eisen aan materialen
Per saldo kunnen de voordelen opwegen tegen de nadelen, afhankelijk van de staat van het pand.
Herenhuis zoeken op Funda
Wanneer je op zoek bent naar een herenhuis:
- Ga naar de website van Funda
- Typ de gewenste stad in de zoekbalk (bijv. Amsterdam, Utrecht, Haarlem)
- Klik op 'Filteren' om je zoekopdracht te verfijnen
- Stel een minimale woonoppervlakte in van 150 m²
- Voeg 'herenhuis' of 'grachtenpand' toe in de omschrijving
- Filter eventueel op 'monument' voor beschermde panden
- Stel gewenste prijsklasse in
Hulp bij het vinden van een herenhuis
Het kopen van een herenhuis vraagt om specialistische kennis. Een aankoopmakelaar kan je helpen met:
- Toegang tot niet-openbare herenhuizen in de verkoop
- Beoordeling van bouwkundige staat en gebreken
- Inschatten van renovatiekosten
- Advies over monumentenstatus en vergunningen
- Onderhandeling rekening houdend met achterstallig onderhoud
- Contact met gespecialiseerde bouwkundige keuringsdiensten
Ontdek andere woningtypes
Villa
Luxe vrijstaande woning met ruimte
Twee-onder-één-kap
Woning met één gedeelde muur
Hoekwoning
Woning aan het einde van een rijtje
Maisonnette
Woning over twee verdiepingen
Appartement
Woning in een appartementencomplex
Alle woningtypes
Bekijk het complete overzicht
Vergelijk alle makelaars in Nederland
Vergelijk prestaties en tarieven van makelaars, en vind de beste om je huis te verkopen in Nederland.
- Data-gedreven aanbevelingen
- Geen verplichtingen
- Snel & eenvoudig